Mick de Waart

Als Martin Scorsese in hetzelfde jaar dat een boek uitkomt al opstaat om deze te verfilmen, dan weet je dat het een goed boek is. Ik heb het boek op de valreep nog opgepakt en vervolgens bijna niet meer neergelegd. Een waanzinnig verhaal dat door Grann tot in detail is uitgepluist en meesterlijk op papier is gezet. Spannend, hilarisch, leerzaam en ontzagwekkend. Ik wou dat ik dit boek opnieuw voor het eerst kon lezen.

Het komt niet vaak voor dat ik jaren over een complex vraagstuk puzzel om vervolgens een artikel tegen het lijf te lopen van een auteur die ongeveer precies die puzzel op heeft gelost. Als het wel gebeurt is het bijzonder verlichtend. In dit artikel van astrobioloog en theoretisch natuurkundige Sara Walker zet ze een bredere blik op het begrip ‘leven’ uiteen. Ze stelt dat leven—in tegenstelling tot iets dat levend is—niet kan worden begrepen door naar individuen te kijken maar alleen door evolutionaire ketens te beschouwen. Een dode kat is niet levend, maar wel een voorbeeld van leven omdat deze niet zou kunnen hebben bestaan zonder evolutie. Maar dat geldt volgens Walker niet alleen voor een dode kat maar ook voor veel dingen die traditioneel niet als vormen van leven worden beschouwd: net zo min als een raaf niet zou kunnen hebben bestaan zonder dat dinosaurussen veren hadden ontwikkeld, zou ChatGPT niet kunnen hebben bestaan als mensen geen taal hadden ontwikkeld. Deze brede kijk op wat leven is, heeft verstrekkende gevolgen voor de wereld waarin we leven en hoe we daar mee om moeten gaan. Als steden bijvoorbeeld leven en het gevolg zijn van evolutie, dan vraagt dat ook om een andere vorm van stedelijke ontwikkeling.

Een plaat die voor mij een mooie balans weet te slaan tussen up- en downtempo, met een subtiele progressie in de plaat die de naam ervan eer aandoet.

De rest van mijn favoriete platen van dit jaar staat hier in een afspeellijst.

Avalon Emerson heeft het dit jaar eens over een andere boeg gegooid en is van Techno overgestapt op dromerige popmuziek. Een gewaagde maar geslaagde koerswijziging. Het album werkt van begin tot eind en wisselt melodieuze hoogtepuntjes af met dromerige plaatjes die zó lekker in het gehoor liggen dat je (op een goede manier) soms bijna niet meer doorhebt dat je muziek aan het luisteren bent. De productie is verzorgd door de overal opduikende Bullion, wat er ongetwijfeld voor heeft gezorgd dat het album zo gepolijst klinkt. Avalon Emerson toont met dit album een waanzinnig gevoel voor sfeer te hebben waarmee ze zowel platen kan maken die een dansvloer in vervoering brengen als een ingetogen album dat de loungy zondagmorgen naar een hoger niveau kan tillen.

Deze film is de eerste door Danny en Michael Philippou geregisseerde horrorfilm en wat mij betreft smaakt het naar veel meer. De personages zijn geloofwaardig, het acteerwerk goed en de film steunt op krachtig en origineel schrijfwerk dat een frisse impuls aan het genre geeft. De atmosfeer van de film is constant gespannen en zenuwslopend waardoor ik gedurende de hele film op het puntje van mijn bioscoopstoel heb gezeten.

The Last of Us, misschien wel de beste videogame ooit gemaakt, is dit jaar in een serie gegoten. Ik, en met mij vele andere fans van de game, hielden ons hart vast omdat verfilmingen van games vrijwel altijd faliekant mislukken. De kwaliteit van de game zit hem in de ontwikkeling die de personages doormaken. Omdat je als gamer voor vele uren in de huid van een personage kruipt, is de videogame misschien wel het beste medium om je mee te nemen in het perspectief van een personage. Het was dus spannend of de HBO-serie dezelfde diepgang zou kunnen bereiken maar deze stelde niet teleur en wist bovendien een dynamiek tussen de hoofdpersonen te creëren die zich kon meten met de game. De serie was grotendeels trouw aan het verhaal van de game maar wist nieuwe hoogten te bereiken in de derde aflevering, die wél van de serie afweek. Een geweldige serie die het spectrum der menselijke emoties op indrukwekkende wijze tentoonspreidt.

Deze videogame is even simpel als bevredigend. Als visser in een Lovecraftiaanse wereld moet je met je bootje de zee optrekken om deze met steeds beter visgerei leeg te scheppen. De betere vangst is verder van de haven te vinden maar wee je gebeente als je niet voor het donker terug bij de haven bent... De game is mysterieus, spannend, bij vlagen hilarisch, een tikkeltje verslavend en niet te lang. Ik heb me uitstekend geamuseerd en zal deze game over een aantal jaar zeker nog een keer uit de spreekwoordelijke kast trekken.

Een geweldig en meeslepend stukje journalistiek over een fascinerend onderwerp dat vrijwel nooit aandacht krijgt. Christophe Haubersin heeft via pixelige satelietbeelden op Google Earth een mysterieuze afgelegen krater in Madagaskar gevonden die ogenschijnlijk wordt bewoond. Hij stelt zich de vraag wie daar, in uiterste isolatie, woont en waarom. In een steeds beter verbonden wereld zijn we gewend dit soort vragen met een paar muisklikken te kunnen beantwoorden maar dat blijkt hier niet het geval. Een lange zoektocht met vele omzwervingen volgt en leidt uiteindelijk tot een zeer bevredigend resultaat dat waardevolle inzichten over het belang van goede ruimtelijke ordening met zich meebrengt.

Wat maakt een foto goed? Een goede foto vat volgens mij de essentie van een bepaalde plek op een bepaald moment. Maar het oog wil ook wat. Een interessante compositie en een aansprekende combinatie van kleuren bijvoorbeeld. Uiteindelijk moet een foto iets in je oproepen. Deze foto van Maurice wist bij mij direct een gevoel van ontzag op te roepen en heb ik gedurende het jaar herhaaldelijk teruggezocht. De combinatie van het ruige landschap met de geniaal ontworpen installaties vormt een surrealistische compositie die bijna van het scherm afspat.

Een legoset? Ja, een legoset. Ik had zo’n twintig jaar lang praktisch geen legosteen meer in mijn hand gehad maar was op zoek naar een rustgevende activiteit die wat ambachtelijk handwerk met zich meebracht. Toen ik deze indrukwekkende set tegenkwam besloot ik een oude passie weer eens een kans te geven en dat was—al zeg ik het zelf—een fantastisch idee. Ik heb in tijden niet zoveel plezier gehad als bij het bouwen van deze legoset en weet zeker dat het ook niet mijn laatste set zal zijn. Lego heeft sinds mijn jeugd niet stilgestaan en het kwaliteitsniveau van deze legoset was niet minder dan geniaal.